Wstęp
Sprawdzenie próby złota i zidentyfikowanie ilości karatów w Twojej biżuterii to podstawowe czynności, jeśli chcesz upewnić się co do autentyczności oraz wartości zakupionego wyrobu. Odpowiadając od razu: najpewniejszym sposobem rozpoznania próby złota jest szukanie cechy probierczej oraz porównanie jej ze wzorem oznaczeń, a najpopularniejsze próby występujące w Polsce to 375, 585, 750 i 999. Warto także wykonać test magnetyczny oraz test zadrapania na porcelanie, by doraźnie upewnić się, czy wybrany egzemplarz rzeczywiście spełnia Twoje oczekiwania związane z zawartością złota i jego jakością [1][2][3].
Co to jest próba złota?
Próba złota wskazuje na procentową zawartość czystego złota w danym stopie. W praktyce oznacza się ją liczbą: przykładowo, próba 375 oznacza 37,5% złota, próba 585 – 58,5% (najczęściej spotykana w Polsce), próba 750 – 75%, a próba 999 – niemal 100% czystego złota [1][2][3]. Oznaczenia te mają nie tylko charakter informacyjny, ale także determinują wartość rynkową oraz fizyczne właściwości wyrobu – im więcej złota, tym biżuteria jest droższa, lecz mniej odporna na zarysowania [1][3].
Z praktycznego punktu widzenia, znajomość próby pozwala ocenić, czy dany wyrób nadaje się na codzienny użytek, czy należy do kategorii ekskluzywnej biżuterii. Metale domieszkowe obniżające próbę wpływają nie tylko na kolor, ale także na twardość i wytrzymałość produktu [1][2].
Czym jest karat i ile karatów ma Twoja biżuteria?
Jednostka karat opisuje stopień czystości złota. 24 karaty odpowiadają próbie 999, czyli prawie czystemu złotu. Wraz ze spadkiem karatów, maleje też procentowa zawartość złota, na przykład: 18k to 75% złota, 14k – 58,5%, 9k – 37,5% [2].
W Polsce oraz na świecie, karat jest standardową jednostką pozwalającą szybko zorientować się w jakości biżuterii. Informacja o karatach bywa często wytłoczona na zapięciach lub niewidocznych fragmentach wyrobu, co w połączeniu z cechą probierczą, pozwala jednoznacznie zweryfikować stop złota [2][3].
Cecha probiercza i stempel – kluczowe oznaczenia na biżuterii
Każdy legalny wyrób złoty w Polsce o masie powyżej 1 grama (a w przypadku kolczyków – powyżej 2 gramów) musi posiadać cechę probierczą [3]. Jest to obowiązkowy znak w postaci mikroskopijnego stempla umieszczanego przez Państwowy Urząd Probierczy, poświadczający autentyczność i zgodność z określoną próbą złota [3]. Oznaczenia te są precyzyjne, trudne do podrobienia i zawierają nie tylko numer próby, ale także elementy identyfikujące konkretną placówkę probierczą.
W praktyce najłatwiej znaleźć taki znak na zamkach pierścionków, zapięciach naszyjników lub na niewidocznych, wewnętrznych powierzchniach biżuterii. Zlokalizowanie cechy probierczej i jej porównanie z obowiązującym wykazem, to najbezpieczniejszy i oficjalny sposób na sprawdzenie próby złota w domowych warunkach [2][3].
Jak rozpoznać próbę złota? Praktyczne testy domowe
Do metod pozwalających rozpoznać próbę złota należą: test magnetyczny, test zadrapania na porcelanie, ocena obecności cechy probierczej oraz analiza wizualna i wagowa [1][2][3].
Test magnetyczny polega na zbliżeniu magnesu do biżuterii. Złoto jest niemagnetyczne i nie powinno przyciągać magnesu. Wyroby 24-karatowe są całkowicie obojętne magnetycznie, jednak niskoprocentowe stopy mogą wykazywać minimalną reakcję na magnes z powodu zawartości innych metali [1][3].
Test zadrapania na nieszkliwionej porcelanie polega na przejechaniu fragmentu złota po powierzchni porcelanowej. Prawdziwe złoto pozostawia ślad w kolorze złotym, natomiast obecność śladu czarnego czy szarego sygnalizuje domieszki metali nieszlachetnych, co sugeruje niższą próbę [1].
Ocenę wizualną wspiera także masa wyrobu. Czyste złoto jest cięższe od metali nieszlachetnych, przez co biżuteria wysokiej próby powinna być odczuwalnie cięższa w stosunku do rozmiaru niż jej odpowiedniki wykonane z innych stopów [1][2].
Próba, karaty i oznaczenia – co wpływa na wartość i trwałość biżuterii?
Zawartość czystego złota, czyli próba i karaty, bezpośrednio wpływają nie tylko na wartość rynkową biżuterii, ale także na jej odporność na zarysowania czy odkształcenia [1][3]. Wyroby o niższej próbie i mniejszej liczbie karatów są bardziej wytrzymałe, ale zawierają mniej czystego złota. Z kolei czyste złoto 999/24k jest delikatniejsze i przeznaczone głównie na wyroby luksusowe lub inwestycyjne [2][3].
Ostateczna cena i jakość Twojej biżuterii zależą więc zarówno od obecności cechy probierczej, jak i od faktycznej próby złota. Porównując te parametry, możesz świadomie podejmować decyzje zakupowe, mając pewność co do autentyczności oraz trwałości swoich wyrobów.
Podsumowanie – jak rozpoznać złoto i ile ma karatów?
Aby rozpoznać próbę złota i określić ilość karatów w Twojej biżuterii, sprawdź obecność cechy probierczej i porównaj ją z aktualnym wykazem polskich oznaczeń. Skorzystaj z testu magnetycznego oraz testu zadrapania na porcelanie, by szybko określić autentyczność wyrobu. Pamiętaj, że najpopularniejsze próby to 375, 585, 750 oraz 999, a 24 karaty odpowiadają biżuterii niemal w całości wykonanej ze złota. Te podstawowe kroki pozwolą Ci świadomie ocenić wartość, autentyczność oraz trwałość złotych wyrobów [1][2][3].
Źródła:
- [1] https://mennica.apart.pl/bankwiedzy/po-czym-poznac-prawdziwe-zloto
- [2] https://goldyou.pl/pl/blog/Jak-rozpoznac-prawdziwe-zloto-Poradnik-dla-poczatkujacych/84
- [3] https://ergold.pl/blog/jak-sprawdzic-czy-zloto-jest-prawdziwe/
- [4] https://www.karkosik.pl/blog/poradniki/jak-sprawdzic-czy-zloto-jest-prawdziwe
Mascarada.com.pl to nowoczesny portal lifestylowy balansujący między modą a sztuką życia. Tworzymy przestrzeń, gdzie profesjonalna wiedza spotyka się z artystyczną wrażliwością, oferując wyselekcjonowane treści z zakresu mody, urody, biżuterii i lifestyle.